De kracht van de wrijving: Onze Leidse Kunstroute 2025

Nou, pfoe. De Leidse Kunstroute van 27 en 28 september zit erop, en ik ben nog steeds aan het bijkomen. Elk jaar is het weer een rollercoaster, maar dit keer voelde het... anders. Intensiever. Alsof we niet alleen onze kunst tentoonstelden, maar ook een stuk van onze geschiedenis en ons diepste innerlijk blootlegden.
​
Alex en ik hebben twee waanzinnige dagen achter de rug, vol mooie, soms ongemakkelijke en altijd diepgaande gesprekken. En het is ongelooflijk wat er gebeurd is. De Kunstroute was niet alleen een succes in bezoekersaantallen, maar de resonans die ons werk dit jaar teweegbracht, was ongekend. En ja, er zijn beelden verkocht! Daarover later meer. We gaan de komende weken de weg op om al dat moois zelf te bezorgen bij de nieuwe eigenaren – een ritueel waar ik elk jaar weer naar uitkijk. Voordat ik het over die bezorgmomenten heb, wil ik je eerst meenemen in de verhalen die dit weekend de boventoon voerden.

Transformatie: Dansen op gebroken steen
Om eerlijk te zijn, ik heb nog nooit zulk rauw, onthullend werk tentoongesteld als mijn serie 'Transformatie'. Jarenlang lag het concept te broeden; ik denk dat de emotionele afstand er simpelweg niet was om de beelden echt af te maken. Nu wel. En de reacties waren... heftig, maar zó noodzakelijk.

Deze sculpturen zijn mijn vertaling van twintig jaar lang onzichtbaar lijden door Sarcoïdose, een multi-systemische auto-immuunziekte. Het is de abrupte overgang van een leven vol beweging, van ballet op spitzen en dansen op technofeestjes, naar een gedwongen stilstand. Dat trauma van een lichaam dat niet meer kon, gevangen in zijn eigen lijf, zie je in deze beelden terug.

De figuren zijn gevouwen, gekromd, gestopt in een beweging die nooit voltooid wordt. Ze staan symbool voor het niet kunnen dansen en tegelijkertijd voor het mogen omvallen – de erkenning dat je ook gewoon mag capituleren aan de pijn. Het is de cocon waarin je belandt, afgesloten van de maatschappij, waar je stem er niet meer toe doet.

Het litteken in het licht
Wat mensen vooral confronteerde, was de symboliek. Ik werk veel met albast – de zachte, doorschijnende kwaliteit ervan laat de kwetsbaarheid van het lichaam zien, maar ook die innerlijke gloed die bleef branden, ondanks alles. De onzichtbare aard van de ziekte wordt zo toch zichtbaar door de lichtval.

Maar het meest opvallende detail is het gat in het achterhoofd van de beelden. Dit is het litteken van de oordelen, van het onbegrip. Dat harde moment waarop je merkt dat je door medicatie veranderende lijf ook als 'dom' en 'verstandeloos' wordt gezien door de buitenwereld. Het is een keiharde realisatie. Dit gat is de letterlijke nesteling van trauma in de geest.

En weet je? Alle sculpturen staan op een betonnen sokkel. Dat is het anker. Dat is Alex. Twee decennia lang de onwrikbare steun, het fundament dat bleef staan toen de rest van het leven instortte. Zonder dat fundament was deze 'transformatie' - de wederopstanding en het opnieuw bloeien – er nooit geweest.

Het was een catharsis om deze werken te tonen. Ik wil onzichtbaar lijden zichtbaar maken, en ik denk dat de gesprekken dit weekend lieten zien dat we met deze serie een handreiking doen naar iedereen die zich onbegrepen voelt.

Samensmelting: Twee levens in wederzijdse uitdaging
Van mijn meest persoonlijke, rauwe werk gaan we naar de meest gelaagde collectie die Alex en ik samen hebben gemaakt: de serie 'Samensmelting'. Dit is ons monument in steen voor onze gedeelde reis die bijna vijfentwintig jaar omspant.

Deze beelden zijn geen gemakkelijke portretten. Ze vangen de complexe dynamiek van onze relatie: de uitdagingen, de momenten van absolute rust, de moeilijke periodes en de voortdurende groei.

De alchemie van co-creatie
Het proces achter 'Samensmelting' is eigenlijk een perfecte metafoor voor onze relatie: een voortdurende wisselwerking, met veel respect, maar ook met een gezonde dosis uitdaging. Vaak brengt Alex het krachtige, aardse basisidee aan, of een uniek stuk materiaal. Ik pak die ruwe vorm of zeldzame steensoort op en begin met het conceptuele werk. We dwingen elkaar echt om buiten de geijkte paden te treden door meerdere voorstellen te schetsen en te bespreken. En dan... de studio in. De steen en de flow bepalen de rest.

• Alex Sluimer is de meester van de techniek. Hij bewaakt de stabiliteit, de proporties en de krachtige basis. Zijn expertise garandeert dat de sculptuur technisch feilloos is.
• Ikzelf ben van de uiteindelijke vormgeving en verfijning. Ik zoek de zachte, organische lijnen, de vloeiende overgangen en de perfecte textuur die de emotie in de steen laten resoneren. En, om eerlijk te zijn, ik ben ook degene met de absurde ideeën die allereerst zéér moeilijk zijn uit te werken!

Neem ons nieuwste gezamenlijke werk: "In voor en tegen". Wie anders dan ik verzint het om een drie keer gedraaide lemniscaat (het symbool van oneindigheid) met knopen te maken, om die vervolgens in epoxy te gieten in twee ringen van albast? Die ringen moesten dan ook nog eens met diezelfde epoxy verbonden worden. En dan komt de kers op de taart: we hebben de epoxy zo bewerkt dat het lijkt op een bevroren ruitje van onze oude studentenkamer! Ik zie Alex dan al denken: "Waar gaan we híér in godsnaam heen?!". Maar dat is nu juist de kracht van onze samenwerking: hij weet dat hij op mijn visie kan vertrouwen, en ik vertrouw blindelings op zijn meesterschap om die waanzinnige concepten technisch perfect uitvoerbaar te maken. Die symbiose van 'Waarom niet?' en 'Hoe dan wel?' is de motor achter 'Samensmelting'.

Hardheid en kwetsbaarheid
​In 'Samensmelting' is niets toeval. De hardheid van de natuursteen staat voor de structurele uitdagingen van een langdurige relatie, terwijl de transparante of gepolijste delen (vaak in albast) de kwetsbaarheid en de helderheid van de liefde symboliseren.

Een ruw gehouden gedeelte kan staan voor een onopgelost conflict, terwijl een perfect gepolijste, in elkaar grijpende curve die momenten van diepe eenheid en rust uitbeeldt. We verstenen onze meest intieme momenten, van intense vreugde tot noodzakelijke wrijving, om zo onze toekomst samen te visualiseren. Het is een lopende, driedimensionale biografie.

Het werk van Alex Sluimer: Architectuur in steen
En dan Alex. Zijn solo-werk is de perfecte tegenhanger van het mijne. Waar ik de organische, vloeiende lijnen en de emotionele verfijning zoek, is Alex de meester van de architectonische vorm.

Zijn werk straalt een ongelooflijke kracht en stabiliteit uit. Hij heeft die meesterlijke blik voor een basisidee , die vertaald wordt in beelden die evenwicht, proportie en een aards fundament ademen. Kijk naar zijn beelden en je voelt het gewicht van de aarde en tegelijkertijd een bijna onmogelijke lichtheid door de perfecte balans.

Zijn sculpturen dagen je uit om na te denken over structuur, over de fundamenten waaruit iets is opgebouwd. Ze zijn vaak meer abstract, met heldere snijvlakken en een focus op de pure, onvervalste kracht van het materiaal. Dat is de kant die hij ook in 'Samensmelting' brengt: de mannelijke, architectonische vorm die de basis biedt voor mijn zachte, organische vormgeving. Die symbiose is onze kracht.

Mijn organisme: De fluïdum van Agata Albast
Naast de heftige 'Transformatie' kregen mijn meer vertrouwde, maar altijd evoluerende, organische series veel aandacht. Dan heb ik het over de Bladeren- en Bloemen-series en vooral mijn nieuwste beelden in de 'Organisme'-serie.

Ik werk hier al maanden aan, vooral in een fantastische soort Agata Albast. Misschien ken je die steen wel. Het is echt waanzinnig materiaal. Het heeft die perfecte mix van doorschijnendheid en gelaagde textuur, alsof je door de aderen van de aarde kijkt. Het is het perfecte medium om te laten zien hoe ik snel verbanden leg en hoe die 'chaos-schriftjes' in mijn hoofd werken – als een creatieve databank.

Deze serie gaat over de onzichtbare levensprocessen en de kwetsbaarheid van groei.

• Mijn beelden van bladeren en bloemen zijn nooit letterlijk. Ze gaan over de flow, de voortdurende beweging en de vitaliteit die schuilt in de natuur. Het gaat niet om het blad zelf, maar om de energie die erdoorheen stroomt, de cyclus van opbouw en verval.
• De Organisme-serie in Agata Albast tilt dit naar een hoger niveau. Het zijn sculpturen die de interne, verborgen werkingen van een levend systeem tonen. De doorzichtigheid van de steen laat het licht van binnenuit werken, waardoor je echt het gevoel krijgt dat de vorm ademt.

Wat ik zo geweldig vind aan dit soort werk, is dat het me dwingt om de zachtste, meest vloeiende lijnen in een keihard materiaal te zoeken. Die combinatie is zo uitdagend en tegelijk zo belonend. Het is die fascinatie voor de natuur, voor de onvolmaakte perfectie van een organische vorm, die ik probeer te vangen.

De oogst: Een nieuwe reis begint
De gesprekken waren dus fantastisch, de diepgang was er, en nu komt het mooie. De Leidse Kunstroute heeft ons weer een aantal geweldige nieuwe kunstliefhebbers gebracht.

Ik ben blij om te vertellen dat er beelden uit alle besproken series een nieuw thuis hebben gevonden. Van de rauwe eerlijkheid van 'Transformatie' tot de harmonieuze complexiteit van de 'Samensmelting'-beelden. En ja, ook een prachtig, groter werk uit mijn Organisme-serie heeft een nieuwe plek gekregen! De combinatie van de krachtige, technische blik van Alex en mijn emotionele, verfijnde vormgeving heeft duidelijk geresoneerd.

De komende weken zijn we dus druk met onze 'verhuisdienst'. Dat is misschien wel het leukste deel van het hele proces, eerlijk gezegd. Het moment dat we het beeld persoonlijk bij de mensen thuis brengen. Je ziet de omgeving waar het komt te staan, je voelt de enthousiasme van de nieuwe eigenaar, en je weet: dit beeld, waar zoveel liefde en wrijving in zit, begint nu een heel nieuw hoofdstuk. Het is dan niet meer van ons, maar het leeft verder in dat nieuwe huis.

Het is zo’n mooi contrast: de zwaarte en de techniek van het beeldhouwen, versus de lichte, oprechte vreugde van de overdracht. Mooi bij het thema: Donker en Licht. Ik denk dat dat ook een beetje de essentie is van ons atelier: diepgaande expertise, maar altijd met een losse, menselijke touch.

Zo groeit onze reis verder, van atelier naar nieuwe huizen vol verhalen. Ontdek welke werken inmiddels hun plek hebben gevonden.

Zelf de diepte in?
​We hebben met de Kunstroute weer gezien hoe ongelooflijk creatieve energie loskomt als je mensen confronteert met de rauwe kracht van steen en het persoonlijke verhaal dat erin verscholen zit. Wil je ook dat moment ervaren? Zelf die wrijving zoeken, de transformatie in het materiaal voelen en een stukje van je eigen verhaal in steen vangen?

Kom dan vooral eens langs in ons atelier in Leiden (Kenauweg 17a, 2331BA Leiden).

• Je bent van harte welkom op de dinsdag- en woensdagavond (19.30-22.00 uur) en op zaterdag (10.00-16.00 uur), wanneer Alex en ik samen lesgeven.
• Of kom op donderdag en vrijdag overdag (10.00-12.30 & 13.30-16.00 uur) als ik, Simone, lesgeef.

We hebben volop workshops, lezingen en strippenkaarten om jou te helpen die eerste stappen te zetten en de expert in steen te worden die je in je hebt.

Kijk voor meer informatie of om je eigen stuk albast of speksteen te bestellen, inclusief een DIY-pakket, even op onze Samstone webshop. We zien je heel graag in het atelier!