​Heerlijk, even pauze, even weg van je bureau. Je loopt rustig naar beneden, drukt op het knopje van het koffiezetapparaat, wacht een minuutje tot je koffie klaar is en neemt je koffie weer mee naar boven. Daar zet je hem naast je laptop en ga je weer aan de slag. Een uur later kijk je op van je werk en daar staat je koffie, onaangeroerd. Oh ja, je had koffie gepakt. Je neemt een slok, maar koude koffie is niet lekker. Dus loop je naar beneden, gooi je je koffie weg en herhaal je het ritueel. Want heerlijk, je hebt even pauze.
Misschien is dit een béétje overdreven, maar zeg eens eerlijk: hoe vaak gaan jouw pauzes er zo aan toe? Steeds meer hebben we het idee dat we een productievere werkdag of een productiever leven hebben als we maar dóórgaan. Ons de tandjes werken. Alle taken afvinken. We nemen weinig rust tussendoor. En áls we pauze of vrije tijd hebben, vullen we die met een was ophangen, sporten of nog even iemand bellen. Het resultaat? We zijn totaal verleerd om voor onszelf te zorgen, betekenisvolle vrije tijd te hebben of echt te ontspannen in onze pauzes. In Zweden hebben ze hele andere ideeën over balans, rust en productiviteit. In dit blog deel ik wat ik leerde van Zweden. 

​Zweden: lagom, fika en hygge
Het is geen toeval dat ik mijn inspiratie voor balans uit Zweden haal. Jarenlang heb ik voor een Zweeds bedrijf gewerkt en in die tijd bezocht ik het land. Ik leerde de cultuur kennen en werd geraakt door hoe ze daar voor zichzelf en voor anderen zorgen. Zweden is het land van lagom, fika en hygge. Het leven draait er om balans, me-time en aandacht hebben voor alles wat je doet en wat er in je huis staat. Het gaat niet om véél doen of hebben, maar wát er staat of wát je doet is betekenisvol. Hygge is het werkwoord, een warm gevoel voor jezelf, de mensen om je heen, de ruimte waar je bent en voor je ervaringen. In Zweden doe je je schoenen bij de voordeur uit en loop je binnen op je sokken, ook bij anderen. Je bent er thuis.
Een aantal jaar geleden was ik voor het eerst in lange tijd in Zweden. Het was alsof allemaal stukjes op hun plek vielen. Ik realiseerde me dat ik de Zweedse filosofie in mijn eigen leven en bedrijf had doorgevoerd. Precies dat gevoel, die plek bieden waar je écht kunt ontspannen, kunt zorgen voor jezelf, samen met anderen bent, met aandacht voor waar je mee bezig bent en voor de pauze. Het atelier ademt Zweden! Om dat zelf toe te passen in je leven, hoef je echt niet naar Zweden. Een goede pauze, waardevolle vrije tijd en een fijne ruimte om je heen, kun je zelf in je leven brengen. Door simpele dingen, die voor meer rust, ontspanning én productiviteit zorgen. Hieronder lees je hoe.   

​Fika: de kracht van een goede pauze
Begin klein, met de pauzes op een dag. We zien pauze vaak als een onderbreking van het werk, maar eigenlijk is pauze een onderdeel van je werk. In je pauze laad je op, zodat je daarna weer veel productiever bent. Het is niet de bedoeling dat je doorwerkt tot je aandacht helemaal weg is en dan pas pauze neemt. Om vol energie (en dus productiviteit!) je dag door te komen, is onderzocht dat je na zo’n 52 minuten werken 17 minuten pauze nodig hebt. In ons atelier houden we ook na ongeveer 52 minuten pauze. Voor na de pandemie staat de gezellige, lange tafel vol kaarsjes en met koekje op ons te wachten voor die pauzes. Nu tijdens corona is de pauze buiten en op afstand, maar de pauze gaat door. We praten niet over het beeldhouwen, maar over andere dingen. Komen tot rust. En genieten van een kopje koffie of thee. Na de pauze is iedereen altijd weer vol energie aan het hakken, raspen of schuren! 

​Hoe ziet een goede pauze eruit? Dat begint met aandacht: probeer eens een week lang aandacht te besteden aan je pauzes. Kom echt even helemaal los van je werk. Dat betekent: niet over werk praten of nadenken, weg bij je computer, weg uit je focus (dus ook niet nog even op je telefoon). In plaats daarvan creëer je echt even rust. Rituelen kunnen daar goed bij helpen. Steek een kaarsje aan, leg je snack op een bordje met een vorkje erbij en drink je koffie op de bank of in een comfortabele stoel. Heb je pauze met iemand anders, praat dan over hobby’s, familie of iets leuks wat je hebt meegemaakt. Het werk laat je even helemaal links liggen. Maak er een week lang een knus momentje van, waarbij je echt even pauze neemt. Ervaar wat dat met je productiviteit ná je pauze doet.

Een hobby vol betekenis
Een tweede belangrijke les die ik in Zweden geleerd heb, is de aandacht voor onze vrije tijd. Hoe vaak heb je het gevoel nog van alles te moeten in je vrije tijd? We proppen onze vrije tijd vol met allerlei taken of met dingen die niet echt belangrijk zijn. Natuurlijk is het goed om te sporten en heerlijk om af en toe te Netflixen op de bank. Maar we laden pas echt op als we onze vrije tijd besteden aan dingen die voldoening geven. Wat dat precies is, verschilt per persoon. Maar een waardevolle vrijetijdsbesteding heeft de volgende ingrediënten:

• Zorg dat je niet met werk of moeten bezig bent. Zelf heb ik bijvoorbeeld van mijn hobby mijn werk gemaakt. Om te zorgen dat ik écht oplaad, heb ik daarnaast dus een hobby die niks met beeldhouwen te maken heeft. Voor mij is dat lekker in mijn moestuin bezig zijn;
• Geef ruimte aan spelen en ontdekken. Wij zijn als volwassenen gestopt met spelen, omdat we stress hebben, het druk kregen en geen fouten meer mochten maken. Maar als je speelt en ontdekt, dan geniet je juist, ga je er helemaal in op en kún je niet eens aan je zorgen of stress denken;
• Laat elke vorm van resultaat los. Het gaat om de bezigheid zelf, in het hier en nu. Juist in de imperfectie schuilt de schoonheid;
• Prikkel verschillende zintuigen: smaak, gevoel, gehoor, zicht, reuk. Probeer zoveel mogelijk van die zintuigen te betrekken bij je ervaring, dan duurt de herinnering het langst.
• Probeer af en toe nieuwe dingen uit.

Ik nodig je uit om eens stil te staan bij wat jij zou willen doen. Dat kan beeldhouden zijn, maar kan ook heel wat anders zijn. Het gaat erom dat je even echt iets doet voor jezelf, dat je me-time neemt. Van cursisten hoor ik bijvoorbeeld dat ze even helemaal loskomen van hun stress of hun werk als ze beeldhouwen. En daarna weer fris thuiskomen, een leukere moeder zijn of een gezelligere vriendin. Dus: welke dingen wil jij komend jaar uit gaan proberen? Wat wil jij ontdekken? Hoe ziet jouw me-time eruit? Schrijf dat eens op in je goede voornemens.

​Een fijne ruimte om je heen
Als je een hobby kiest waarbij je zelf iets maakt, dan gebeurt er ook iets in je sfeer in huis. Want als je beeld, schilderij of deken af is, zet je het in je huis. Elke keer dat je ernaar kijkt, ervaar je weer het geluk van toen je er mee bezig was. Onderzoek wijst uit dat hoe meer tijd je ergens in gestopt hebt, hoe meer je het waardeert. Het voorwerp herinnert je aan de aandacht die je erin gestopt hebt, aan de ontspanning die je voelde en aan het spelen en ontdekken tijdens het maken. Zo maak je ook je leefomgeving een plek waar aandacht, rust en ontspanning centraal staan. Ook dat past helemaal binnen de Zweedse cultuur. Al heb ik al ontzettend veel beelden gemaakt, het blijft een magisch gevoel om mijn eigen beelden te zien. Een stukje magie dat ik ook bij mijn cursisten zie en dat elke keer weer terugkomt bij het zien van hun beeld. 

​Een beetje Zweden in Leiden
Wil je ook minder stress, meer rust en meer balans? Dompel je dan onder in de gewoontes van de Zweden. Gun jezelf échte pauze op een dag en besteed je vrije tijd aan iets wat waardevol is voor jou. Dat betaalt zich terug in meer productiviteit, geluk en ontspanning.
Ik vind het heerlijk dat ik voor cursisten een plek gecreëerd heb waar ze volgens deze principes kunnen ontspannen. Waar ze zich thuis voelen, zichzelf mogen zijn, mogen spelen en ontdekken, in het nu kunnen genieten van de ervaring. Voor mij voelen mijn cursisten niet als klanten, maar als een extended family.  In het atelier heeft iedereen misschien zijn schoenen aan, maar het gevoel van thuis zijn is er. Heb jij ook behoefte aan me-time, ontspanning en meer balans, dan ben je van harte welkom in ons beeldhouwatelier. Een klein stukje Zweden in Leiden. 

​Het is een regenachtige donderdagochtend. Ank is door weer en wind op weg naar de Kenauweg 17A in Leiden. Op een ogenschijnlijk verlaten industrieterrein parkeert ze haar fiets. De auto’s verraden dat ze niet de eerste is. Snel haast ze zich naar binnen. Handschoenen aan, deur open, door de winkel en daar is het: het vertrouwde geluid van gebeitel, gehak en gelach in het beeldhouwatelier van Simone van Olst. Weer of geen weer, op donderdagochtend beeldhouwt Ank: “Ik ga elke week.”
Ook Margreet, cursist op de woensdagavond, slaat geen les over. “Als ik op woensdag aan het werk ben, denk ik de hele dag: vanavond mag ik weer lekker beeldhouwen. Ook als je een dag hard gewerkt hebt, moe bent en koppijn hebt, ik zet me er altijd weer toe. Want als ik dan aan het beeldhouwen ben, al is het maar een kwartiertje, dan verdwijnt de hoofdpijn en vermoeidheid vanzelf. Helemaal ontspannen ben ik. Elke week weer vind ik het gewoon echt een uitje.” 

​Wat maakt nou dat beide dames zo graag naar het beeldhouwatelier komen? Dat heeft voor een groot deel met Simone en haar team te maken. Ank: “Voordat ik bij Simone ging beeldhouwen, heb ik ook op andere plekken lessen gevolgd. Maar dat was het toch niet helemaal. Toen ben ik uiteindelijk via de kunstroute bij Simone terechtgekomen. Daar zag ik werk van haar en dat vond ik heel mooi. Ook vond ik haar heel enthousiast en een ontzettend leuk mens. Je moet een klik samen hebben. Nu ik een aantal jaren bij haar ben, merk ik ook dat ze ziet wat jouw stijl is, hoe jij werkt, wat jouw uitgangspunt is.”
Margreet is het daar roerend mee eens: “Ik vind Simone een ontzettend lief en warm mens. Ze is lekker druk, dat is gewoon Simone, maar dat geeft haar iets extra’s. Ze denkt met je mee. Sowieso qua beeldhouwen, ze weet waar ze over praat. Ze heeft ontzettend veel kunde van de stenen, ze weet precies waar ze op moet letten. Als je bijvoorbeeld aan het hakken bent en zij hoort iets waarvan ze denkt oh, dat is niet goed, dan rent ze op je af. “Stoppen! Want ik hoor iets!” En ze is ook geïnteresseerd in jou persoonlijk. Echt een prachtmens.”
​
Het goede gevoel dat Margreet en Ank direct bij Simone hadden, bleek te kloppen. Niet alleen in de begeleiding van Simone en haar team zelf, maar ook in de sfeer die er in het atelier hangt. Margreet: “Het is een hele leuke les, omdat je toch met een vaste groep zit. Je hebt ook lekker contact met mensen. Even een babbeltje, even uit die dagelijkse sfeer, even een stuk ontspanning, de gezelligheid. Dat vind ik ook heel belangrijk!” Ank beaamt dat: “Er is een heel gemoedelijke, prettige sfeer. We zijn met een stuk of vijf die elkaar vanaf het begin al kennen, dat is altijd gezellig. Mensen sluiten zich ook heel makkelijk aan en wij kijken zelf ook heel vaak bij elkaar. Betrokkenheid bij elkaars werk. Hoever ben jij? Hoe gaat het? Dat stimuleert ook en geeft ook contact en binding met elkaar.” 

​De lessen zijn méér dan alleen handvatten krijgen en in stilte verder werken. Je doet er ook ideeën op, wordt creatiever en duikt in de wondere wereld van wat er allemaal kan met steen. Margreet: “Als je op les bent en je ziet andere beelden, dan kom je op ideeën. Je krijgt meer inzicht in wat je allemaal kan doen met steen. Je kan je helemaal uitleven! Ik maak altijd een uitgebreid rondje om even te kijken naar ieders steen en te vragen waar ze mee bezig zijn, hoe ze het aanpakken en hoe de steen heet. Je ziet de beelden groeien!”
In één van Margreets beelden, laat ze bewust het onderste deel onbewerkt, terwijl ze van het bovenste deel een prachtige man en vrouw heeft gemaakt. “Het bovenste gedeelte van het beeld is gebeeldhouwd, geschuurd en gepolijst en is in en in zwart, heel mooi. Daaronder heb je een stuk ruw steen. Dat vind ik heel leuk, dat je in een beeld ziet: zo is de steen, en dat kan je ervan maken. Dat beeld heeft ook op de kunstroute gestaan. En iedereen is dan ontzettend enthousiast. Jeetje wat mooi, kan dat eruit gemaakt worden?! Dat is heel leuk om te vertellen.”
​
Ook Ank is  helemaal verknocht aan steen: “Ik ben met schilderen begonnen, toen keramiek en daarna met stenen. En die stenen heb ik niet meer losgelaten. Aan het andere heb ik ook veel plezier beleefd, maar dit is het wel. Ik heb altijd al steentjes gezocht overal, van kinds af aan, uit het buitenland, met vakanties. Heel veel heb ik er ook nog. Misschien is dat onbewust een beginfase geweest. Steen is ook niet makkelijk, het daagt uit. Het is een massa en daar ga je mee aan de gang. Daar ga je wat van maken.”

​Wat je precies maakt, kun je helemaal zelf invullen. Sommige cursisten maken hele realistische beelden, andere werken meer abstract. Margreet: “Soms heb ik een vooropgezet plan. Dan heb ik echt een soort plaatje van wat eruit moet komen en zoek ik een steen die die vorm al een beetje heeft. Maar nu heb ik een mooie steen, zwart albast, die nog een hele gekke homp is. Ik weet nog niet wat ik daarmee ga doen. De eerste keer heb ik mijn ogen dichtgedaan en de steen gevoeld, kijken wat erin zit. Dan gaat de steen je dus zelf leiden. Dat is het leuke: je kan een vooropgezet plan hebben met een steen, maar je kan ook gewoon kijken wat een steen je te bieden heeft en aan de hand daarvan kijken waar het uitkomt.”
​
Ank: “Ik werk altijd abstract, op dit moment met organische vormen. Dat is zo ontstaan, door met een steen bezig te zijn. Het was helemaal niet bewust. Ik ben best wel een tijd met een steen bezig, maar het verveelt me niet, omdat ik geen omlijnd plan heb. Je ontdekt telkens weer nieuwe dingen, nieuwe mogelijkheden. Dat inspireert me. Het is nooit een rechte weg. De eerste hakbijl, de eerste vijl, het gevoel van oh jee, waar gaat dit heen? Maar inmiddels heb ik het vertrouwen wel dat het goed gaat. Sinds ik bij Simone ben, ben ik altijd tevreden over de beelden die ik maak.”

​Wie nu denkt dat je ervaring moet hebben om te beeldhouwen, kan opgelucht ademhalen. Niet voor niks is het motto van Simone ‘iedereen kan beeldhouwen!’. Margreet: “Ik kwam via-via op beeldhouwen. Ik had natuurlijk helemaal geen verstand van beeldhouwen. Dan krijg je een klomp steen van 4 kilo. Ik wist op dat moment nog niet wat ik ging maken. Maar ik zag er een beetje een hartvorm in, en dat is het ook uiteindelijk geworden. Dat was mijn eerste beeld en die staat nog steeds als pronkstuk op de kast, want die is gewoon ontzettend mooi. Ik zeg ook altijd: iedereen kan het. Ik ben een paar keer op een zaterdagworkshop geweest waar je een vogeltje maakt. Dan komen er ook mensen die nog nooit iets met beeldhouwen gedaan hebben en dan zie je er ook een heel mooi vogeltje uit ontstaan. Al heb je twee linkerhanden en heb je het nog nooit gedaan, iedereen kan echt wat moois maken!”

Ook enthousiast geworden over beeldhouwen? Er zijn nog een paar plekken vrij bij de cursus voor volwassenen! Bekijk hier voor welke lessen je je nog kunt inschrijven.
Margreet: cursist op de woensdagavond. Werkt bij de Hunkemöller. Is veel met haar handen bezig. Naast beeldhouwen, houdt ze ook van schilderen op nummer, 3D-kaarten maken en diamond painting. Waagt zich binnenkort aan papier snijden.
Ank: cursist op de donderdagochtend. Is met pensioen, maar werkt gewoon door als remedial teacher en invalleerkracht. Houdt naast beeldhouwen veel van tuinieren (“lekker zaaien en in de aarde rommelen”), fietsen, schilderen en musea.
​
Deze tekst is geschreven door Jessica Kelder. Wil je je verhaal op laten schrijven? Kijk dan op haar website. 

In week 39, 40 en 41 geef ik elke week 3 proeflessen beeldhouwen weg! 

Wilt u meedoen?
Reageer dan snel met datum, naam en email via [email protected]

Gezelligheid?
Een creatieve uitdaging aangaan?
Even tijd voor u zelf?

Probeer nu 1 proefles beeldhouwen bij atelier Morslevend,  zonder verplichtingen even lekker bezig zijn!

Week 39
23 september 19:00 uur tot 21:30 uur
24 september 19:00 uur tot 21:30 uur
26 september 10:00 tot 12:30 uur

Week 40
30 september 19:00 uur tot 21:30 uur
1 oktober 19:00 uur tot 21:30 uur
2 oktober 10:00 uur tot 12:30 uur

Week 41
7 oktober 19:00 uur tot 21:30 uur
8 oktober 19:00 uur tot 21:30 uur
9 oktober 10:00 tot 12:30 uur

Kom op, geef u zelf een rustmoment en geniet van het beeldhouwen, iedereen kan beeldhouwen en een prachtig beeld maken!

Mail gelijk naar [email protected] voor dat de plaatsen vol zijn!